Czy komornik może wszcząć egzekucję przedawnionego roszczenia?

Aby można było wszcząć postępowanie egzekucyjne konieczne jest uzyskanie tytułu wykonawczego. Co do zasady będzie to wyrok bądź nakaz zapłaty zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Czy jednak wydanie tytułu wykonawczego powoduje, iż roszczenie nie będzie mogło ulec przedawnieniu? Otóż nie, bowiem Kodeks cywilny wskazuje wprost, że roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym (w tym odsetki do dnia uprawomocnienia się orzeczenia) przedawniają się w terminie 6 letnim (uprzednio 10 letnim). Z tego względu powstaje pytanie czy komornik może wszcząć postępowanie w sytuacji gdy wierzyciel wnosi o wszczęcie egzekucji dotyczącej należności stwierdzonej prawomocnym orzeczeniem, która uległa przedawnieniu?

Co do zasady komornik nie jest władny do badania zasadności roszczenia. Niemniej jednak od tej reguły występuje wyjątek, albowiem komornik jest zobowiązany do zbadania kwestii przedawnienia roszczenia będącego przedmiotem egzekucji. Wynika to również poniekąd z przepisów dotyczących wymogów formalnych wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Jego bowiem obligatoryjnym elementem jest wskazanie dokumentu wykazującego, że doszło do przerwania biegu przedawnienia, jeżeli z treści prawomocnego orzeczenia wynika, że roszczenie stwierdzone tym orzeczeniem uległo przedawnienie. W przypadku gdyby wierzyciel nie złożył takiego dokumentu, komornik odmówi wszczęcia postępowania egzekucyjnego w całości bądź części, bez uprzedniego wezwania wierzyciela do złożenia dowodu na przerwanie biegu przedawnienia roszczenia. W związku komornik musi poczynić stosowne ustalenia faktyczne (przede wszystkim determinujące ustalenie początku biegu przedawnienia, terminu jego przerwania oraz ustalenia czynności która spowodowała jego przerwanie).

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego jednak nie narzucają na komornika obowiązku badania przedawnienia odsetek wymagalnych po powstaniu tytułu wykonawczego. A zatem obowiązek badania czy należność objęta tytułem wykonawczym uległa przedawnieniu został ograniczony jedynie do należności główniej. Gdy bowiem wierzyciel wykaże dokumentem, że nie doszło do przedawnienia roszczenia głównego, komornik nie musi badać czy należności uboczne uległy przedawnieniu

Autorem publikacji jest mecenas Robert Kucharski, który zajmuję się profesjonalną pomocą prawną w tego typu sprawach.