Zarzuty od nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym

Jak wnieść zarzuty?

Postępowanie nakazowe jest postępowaniem fakultatywnym uregulowanym w Kodeksie postępowania cywilnego. Kończy się ono wydaniem nakazu zapłaty, który stanowi tytuł zabezpieczenia wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. W jaki sposób dłużnik może bronić się przed nakazem zapłaty? Otóż może wnieść zarzuty od nakazu zapłaty. Jak to zrobić? Jaki skutek powoduje wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty? Czy zarzuty podlegają opłacie? O tym poniżej.

Postępowanie nakazowe

Kodeks postępowania cywilnego szczegółowo reguluje, kiedy powód może żądać wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Stanie się to wtedy, jeśli fakty uzasadniające dochodzenie roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu:

1. Dokumentem urzędowym.
2. Zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem.
3. Wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu dług.
4. Wekslem, czekiem, warrantem lub rewersem należycie wypełnionym, do których prawdziwości i treści nie ma wątpliwości.
5. Dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 424), odsetek w transakcjach handlowych określonych w tej ustawie lub rekompensaty, o której mowa w art. 10 ust. 1 tej ustawy, oraz na podstawie dokumentów potwierdzających poniesienie kosztów odzyskiwania należności, jeżeli powód dochodzi również zwrotu kosztów, o których mowa w art. 10 ust. 2 tej ustawy.

Co do zasady na drodze postępowania nakazowego można dochodzić wyłącznie roszczeń pieniężnych albo świadczeń innych rzeczy znamiennych.

Nakaz zapłaty

Tak jak wskazano powyżej, jeśli zachodzą wyżej podane przesłanki to sąd wyda nakaz zapłaty. Nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności, a więc jest bardzo korzystnym dla wierzyciela. Co to oznacza? Przez zabezpieczenie na gruncie przepisów postępowania cywilnego należy rozumieć szczególną postać tymczasowej ochrony prawnej. A zatem wierzyciel będzie mógł wszcząć postępowanie egzekucyjne co do wykonania zabezpieczenia (np. komornik ściągnie należność z rachunku bankowego dłużnika i umieści środki na depozycie, zaś po uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie wypłaci środki wierzycielowi).

Co więcej, nakaz zapłaty wydany na podstawie weksla lub czeku staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia. A zatem wierzyciel będzie mógł wszcząć egzekucję jeszcze przed uprawomocnieniem się roszczenia.

Zarzuty od nakazu zapłaty

Dłużnik jednak może bronić się przed nakazem zapłaty wnosząc zarzuty od nakazu zapłaty. Legitymacja do wniesienia zarzutów przysługuje pozwanemu, interwenientowi ubocznemu po stronie pozwanego, prokuratorowi, innym organom działającym na zasadach takich jak prokurator oraz właściwej organizacji pozarządowej.

Zarzuty powinny być wniesione w formie pisma procesowego w terminie 2 tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty. W piśmie tym należy:

1. Wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części.
2. Przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.
3. Wymienić fakty, z których wywodzi się żądania.
4. Wymienić dowody na wykazanie każdego z nich.
5. Ponadto w sprawach gospodarczych powinien również powołać twierdzenia i dowody.

Ponadto w zarzutach od nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla lub czeku, można wnieść wniosek o wstrzymanie wykonalności nakazu zapłaty. Warto również pamiętać że zarzuty od nakazu zapłaty podlegają opłacie wynoszącej trzy czwarte części opłaty od pozwu.

Zarzuty od nakazu zapłaty nie mają skutku anulacyjnego. A zatem postępowanie po ich wniesieniu będzie toczyć się dalej, względnie może zostać wstrzymana wykonalność nakazu zapłaty wydanego na podstawie weksla lub czego, po uwzględnieniu wniosku złożonego w zarzutach. Po wniesieniu zarzutów sąd będzie rozpoznawał dalej sprawę i będzie mógł wydać następujące orzeczenia:

1. Wyrok w którym sąd w całości utrzymuje nakaz zapłaty w mocy.
2. Wyrok w którym sąd w części utrzymuje nakaz zapłaty w mocy.
3. Wyrok w którym sąd uchyla nakaz zapłaty i orzeka o żądaniu pozwu.
4. Postanowienie o uchyleniu nakazu wraz z dodatkowym rozstrzygnięciem, które może polegać na odrzuceniu pozwu.
5. Postanowienie o uchyleniu nakazu wraz z dodatkowym rozstrzygnięciem, które może polegać na umorzeniu postępowania.