Jaką drogę wybrać aby rozwiązać problem z zaległościami?
Nieterminowa spłata zobowiązań co do zasady powoduje, że cała wierzytelność zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności (np. poprzez wypowiedzenie umowy pożyczki bądź kredytu przez wierzyciela). To zaś powoduje nie małe problemy dla dłużnika, które w konsekwencji mogą doprowadzić go do tzw. spirali zadłużenia, a więc sytuacji kiedy zaciąga zobowiązania tylko po to by spłacić te poprzednie. W takim przypadku dłużnik powinien podjąć działania zmierzające do „załatwienia sprawy” związanej z długami. Dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej najlepszym rozwiązaniem może okazać się restrukturyzacja zadłużenia, bądź złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Jednakże wybór właściwych środków będzie uzależniony od wielu czynników, o czym poniżej.
Restrukturyzacja zadłużenia
Restrukturyzacja zadłużenia to nic innego jak podejmowanie polubownych rozmów z wierzycielami w zakresie ustalenia warunków spłaty zadłużenia. Co do zasady wierzyciele proponują spłatę zadłużenia rozbijając je na raty bądź żądając jednorazowego spełnienie świadczenie z jednoczesnym umorzeniem pewnej części należności (np. 20% należności).
Przede wszystkim to rozwiązanie będzie rekomendowane osobom, które posiadają majątek, w szczególnie nieruchomości oraz takim, które realnie są w stanie spłacać zadłużenia (m. in. gdy posiadają wynagrodzenie pozwalające na regulowanie miesięcznych rat).
Co do zasady to na dłużniku spoczywać ciężar zainicjowania procedury restrukturyzacji zadłużenia, poprzez złożenie wniosku do wierzyciela. Wtedy to też mogą rozpocząć się negocjacje w zakresie ustalenia nowych warunków spłaty zadłużenia. Warto pamiętać, że wniosek o restrukturyzację zadłużenia wymaga odpowiedniego uzasadnienia. Może to wiązać się ze zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji, która będzie obrazowała aktualną sytuację osobistą i finansową zobowiązanego (np. zaświadczenie o wysokości pobieranego wynagrodzenia, dokumenty potwierdzające uzyskiwanie renty lub emerytury czy dokumentacje medyczną).
Upadłość konsumencka
Dobrym rozwiązaniem w zakresie rozwiązania problemów z zadłużeniem może okazać się złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Upadłość będzie przede wszystkim korzystna dla osób nie mających jakiegokolwiek majątku. W przypadku bowiem, gdy dłużnik posiada np. nieruchomość, zostanie ona przez syndyka spieniężona (również ta w której dłużnik zamieszkuje).
Ponadto upadłość będzie korzystna również w przypadku, gdy dłużnik posiada dość wysokie zadłużenie, którego nie byłby w stanie spłacać „dogadując się” z wierzycielami (z uwagi na nie wystarczające dochody oraz brak składników majątkowych, których spieniężenie umożliwiłoby spłatę zadłużenia).
Co do zasady oddłużenie następuje po wykonaniu przez upadłego planu spłaty wierzycieli. Niemniej jednak, Sąd może umorzyć zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, gdy sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłat wierzycieli, nawet wtedy gdy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie wskutek rażącego niedbalstwa. Ponadto Sąd upadłościowy może zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, pod warunkiem, że w terminie 5 lat od dnia od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, nie ustanie niezdolność upadłego do dokonania jakichkolwiek spłat i nie zajdą przesłanki do uchylenia postanowienia.